- Działalność szkoły oparta jest na kontrakcie-umowie między dyrektorem szkoły, nauczycielami, uczniami i ich rodzicami tak, by istniała jasność i wspólnie podzielane przekonanie co do zasadności idei i zasad realizacji proponowanej oferty edukacyjnej u wszystkich jej uczestników.
- Jest to szkoła zarządzana demokratycznie (techniką przepływu informacji), charakteryzująca się płaską strukturą zarządzania, płaską hierarchią władzy i autorytetów (dyrektor – zespół pracowników – młodzież – rodzice) – daje to możliwość każdemu uczestnikowi wnoszenia swego osobistego wkładu i przez to osobistego uczestniczenia w tym, co się w szkole dzieje (realizacja idei samorządności, bez potrzeby powoływania rozbudowanych, przedstawicielskich struktur samorządowych).
- Cechuje się równą dystrybucją kontroli społecznej, zachowania wszystkich uczestników regulowane są w sposób naturalny, wynikający z zawartego kontraktu, a nie z regulaminu obowiązującego tylko niektórych uczestników (np. tylko uczniów), owa kontrola dotyczy całej społeczności szkolnej.
- Jest to szkoła mała, o niewielkiej liczbie uczniów – stwarza to warunki umożliwiające nawiązywanie naturalnych, osobistych, emocjonalnych więzi zarówno między dorosłymi i młodzieżą, jak i między dorosłymi.
- Wszystkie powyższe właściwości szkoły, jako organizacji naturalnej powodują, iż może być ona elastyczna, otwarta na zmiany, łatwo adaptująca się do zmian wewnętrznych, związanych z przychodzeniem do niej nowych osób, podejmowania nowych zadań oraz zmian zewnętrznych, związanych z kontekstem polityczno-gospodarczym i społeczno-kulturowym.
- Realizując ideę samodzielności trzeba przyjąć zasadę płynnej organizacji toku nauczania opartego nie na konieczności zaliczenia przez ucznia materiału kolejnych klas, lecz na osiąganiu przez niego odpowiedniego poziomu realizacji zdań rozwojowych i edukacyjnych.
- W szkolnym cyklu nauczania mamy do czynienia z trzema etapami rozwojowymi uczniów oraz z dwoma okresami przejściowymi. Młodzi nauczyciele przechodzą przez dwa etapy i przez dwa inne przechodzą nauczyciele docierający wieku emerytalnego – oczywiście z okresem przejściowym. Każdy z tych etapów w sposób właściwy dla siebie kształtuje w danej osobie swoistą logikę poznawania i rozumienia świata.
- Najważniejszym zadaniem tego miejsca (szkoły) jest przeprowadzać każdego jej uczestnika (ucznia, pracownika, a niekiedy i rodzica) przez te etapy a w tym i przez okresy przejściowe – z największym dla nich zyskiem rozwojowym. Wtedy, kiedy dopełniają się zadania rozwojowo-edukacyjne okresu poprzedniego, osoba uzyskuje mistrzostwo na poziomie swoich możliwości – oraz ujawniają się jego możliwości związane z nowymi czekającymi zadaniami rozwojowo-edukacyjnymi – każdy z nas kształtuje w sobie gotowość do podjęcia nowych zadań.
- Dodatkowym – równie ważnym – zadaniem szkoły jest odkryć w uczniu (pracowniku) przychodzącym do nas urazy rozwojowe okresów poprzednich – i postarać się je skorygować; oraz – przygotować opuszczających nas uczniów po szkolnej edukacji do twórczego pokonywania kolejnych faz rozwojowych dorosłego już życia.
- Każdy nauczyciel ma prawo tworzenia swojej autorskiej wizji tego, czego naucza. Zobowiązany jest jednak do uwzględniania w swoim programie założeń powyższego kontraktu dydaktyczno-wychowawczego.
- Szkoła realizuje w oparciu o rozbudowany profil humanistyczny liceum ogólnokształcącego i podstawy programowe obowiązkowych przedmiotów ogólnokształcących.
Włodzimierz Taboryski
